لکنت زبان کودکان یکی از اختلالاتی است که می‌تواند توانایی صحبت کردن آن‌ها را تا حد زیادی تحت تأثیر خود قرار داده و حتی باعث بروز مشکلات روحی مانند انزوا، افسردگی و اضطراب در کودک شود. لکنت زبان معمولاً خود را به شکل تکرار یک حرف یا صدا، کشیدن طولانی‌تر یک حرف، ناتوانی از تلفظ برخی حروف و همین‌طور ادای پرفشار برخی کلمات نشان می‌دهد.

این عارضه می‌تواند در هر سنی شروع شود اما در بیشتر مواقع سن شروع لکنت زبان کودکان میان 2 تا 5 سالگی است. اگرچه بسیاری از مواقع لکنت‌ها به‌خودی‌خود و در جریان رشد برطرف می‌شوند بااین‌حال برخی اوقات نیز ممکن است این ناتوانی همراه کودک باقی بماند. به همین خاطر بهتر است درصورتی‌که فرزند شما یا هر یک از نزدیکانتان دارای لکنت است این موضوع را با یک متخصص روانشناسی کودک در میان بگذارید. 

منبع: لکنت زبان کودکان | علت لکنت زبان در کودک چیست؟

لکنت زبان کودکان

لکنت زبان کودکان اختلالی است که توانایی صحبت کردن کودک را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این اختلال که یکی از انواع اختلالات گفتاری می‌باشد ممکن است در هر سنی شروع شود اما بیشتر موارد مبتلابه لکنت در سنین 2 تا 5 سالگی اتفاق می‌افتد و متأسفانه با رسیدن کودک به سن مدرسه شدت بیشتری پیدا می‌کند.

کودکانی که دچار لکنت هستند معمولاً بعضی صداها را در یک کلمه تکرار می‌کنند و یا برای مدتی طولانی‌تر از معمول می‌کشند. ناتوانی از تلفظ برخی حروف و همین‌طور بیان پرفشار برخی اصوات ازجمله نشانه‌های لکنت زبان کودکان هستند.

یکی از مشکلاتی که معمولاً به همراه لکنت بروز پیدا می‌کند این است که کودک در حین صحبت کردن حرکاتی مانند چشمک زدن، تکان دادن دست یا حرکت دادن فک و لب‌ها را انجام می‌دهد. این موضوع ممکن است به این خاطر ایجاد شود که آن‌ها به‌طور تصادفی در یکی از دفعاتی که دچار لکنت شده‌اند با انجام این حرکت توانسته‌اند مشکل خود را حل کنند و ازاین‌پس این تصور اشتباه برای کودک ایجاد خواهد شد که انجام این حرکات به رفع لکنت وی کمک می‌کند.

با توجه به اینکه لکنت باعث بروز مشکلات روحی بسیاری ازجمله از دست دادن اعتمادبه‌نفس یا افسردگی و گوشه‌گیری در کودک می‌شود بهتر است برای درمان این مشکل از یک روانشناس کودک کمک بگیرید.

نشانه های لکنت زبان کودکان

لکنت زبان اختلالی است که در بسیاری از مواقع خود را به‌وضوح نشان خواهد داد و تشخیص وجود این مشکل نیاز به دقت چندانی ندارد. برخی از نشانه‌های لکنت زبان کودکان موارد زیر را دربرمی‌گیرد.

• کودک به‌راحتی و روان صحبت نمی‌کند و این باعث خواهد شد تا شما برای فهمیدن منظور وی دچار مشکل شوید.
• کودک برای فرار از بیان برخی کلمات دشوار منظور خود را با کلمات و جملات بیشتری بیان می‌کند و این باعث طولانی‌تر شدن صحبت وی می‌شود.
• ناتوانی در صحبت کردن روان باعث می‌شود که کودک میل کمتری به برقراری ارتباط داشته باشد و رفتارهای انزوا گزینی در وی دیده می‌شود.
• کودک در حین صحبت کردن دچار وقفه می‌شود و این وقفه همراه با انقباض عضلاتی خواهد بود که در صحبت کردن دخالت دارند.
• واردکردن اصوات اضافی به کلمه
• تکرار یا کشیدن یک حرف از کلمه

علت لکنت زبان کودکان

متخصصین تاکنون نتوانسته‌اند دلایل قطعی بروز لکنت زبان را مشخص کنند بااین‌حال فرضیات نشان می‌دهد که اختلال در بخش‌هایی از مغز می‌تواند باعث لکنت زبان کودکان باشد به همین خاطر لکنت زبان یکی از اختلالات عصبی رشدی محسوب می‌شود. همچنین پژوهش‌ها نشان‌دهنده این موضوع است که زمینه ژنتیکی می‌تواند تا 5 برابر احتمال لکنت را افزایش دهد. برخلاف تصور بسیاری از افراد، تحقیقات تا امروز به این نتیجه نرسیده که اضطراب می‌تواند دلیلی برای لکنت باشد اما یکی از مسائلی است که تأثیر بسیاری در شدت لکنت دارد به این صورت که کودکان در شرایط اضطرابی لکنت بیشتری پیدا می‌کنند.

پیامدهای لکنت زبان کودکان

لکنت زبان کودکان علاوه بر اینکه مشکلاتی را برای تفهیم منظور کودک به دیگران ایجاد می‌کند باعث خواهد شد تا کودک و همین‌طور والدین او مشکلات روحی بسیاری را نیز تجربه کنند که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد. بهتر است برای جلوگیری از بروز این مشکلات درصورتی‌که فرزند یا هریک از نزدیکان شما دچار لکنت شده برای درمان از یک روانشناس کودک کمک بگیرید.

????افسردگی کودک

لکنت زبان می‌تواند باعث شود اطرافیان و به‌خصوص گروه همسالان کودک تمایلی به صحبت کردن با وی نداشته باشند. این موضوع به‌تدریج باعث کناره‌گیری کودک از جمع شده و این موضوع می‌تواند موجب انزوا، احساس تنهایی و همین‌طور افسردگی در کودک باشد. همه ما نیاز داریم تا با دیگران ارتباط برقرار کرده و با آن‌ها دادوستد عاطفی داشته باشیم؛ هنگامی‌که این شرایط برای کودک شما مهیا نباشد احتمال بروز آسیب‌های روانی افزایش پیدا خواهد کرد. به همین خاطر بهتر است نسبت به برقراری ارتباط صحیح با کودکتان حساسیت داشته باشید. برای اطلاع بیشتر درباره افسردگی در کودکان کلیک کنید.

????اضطراب کودک

لکنت زبان در کودکان باعث خواهد شد تا آن‌ها در شرایطی که می‌بایست با دیگران و به‌ویژه افراد جدید صحبت کنند میزانی از اضطراب را تجربه نمایند. اضطراب می‌تواند باعث بروز مشکلاتی مانند بی‌میلی به برقراری روابط اجتماعی در فرد شود و تأثیرات نامطلوبی را در شرایط روحی کودک باقی بگذارد.

????فشار روانی والدین

تحقیقات نشان‌دهنده این است که بروز هرگونه ناتوانی و بیماری در کودکان سلامت روان و کیفیت زندگی والدین آن‌ها را نیز تا حد زیادی تحت تأثیر خود قرار می‌دهد. این موضوع حتی می‌تواند باعث بروز درگیری و اختلاف میان والدین نیز باشد. در شرایطی که چنین مشکلاتی برای شما نیز ایجاد شده بهتر است از یک مشاور خانواده برای حل مشکلات خود کمک بگیرید. 

???? اختلال در عملکرد کودک

لکنت زبان کودکان باعث می شود آن ها در مدرسه و در انجام سایر امور روزمره شان دچار مشکل شوند. برای مثال آن ها در پرسش و پاسخ های کلاس شرکت نمی کنند و یا معلمین برای کنترل وقت کلاس هم که شده اجازه صحبت به آن ها را نمی‌دهند. این وضعیت موجب بی میلی هر چه بیشتر او به مطالب کلاس درس خواهد شد.

???? ناتوانی در دوست یابی

همانطور که گفتیم زبان و قدرت تکلم برای ارتباط با دیگران ضروری است. انسان به واسطه زبان شبکه های مختلف اجتماعی را به وجود می‌آورد. لکنت زبان کودکان در واقعی مانعی در وصل شدن به این شبکه های اجتماعی است. این کودکان آگاهی لازم نسبت به لکنت خودشان را دارند. پس نه تنها دیگران بلکه خودشان نیز از گروه های همسالان فاصله می‌گیرند. این وضعیت موجب ناتوانی آن ها در دوستیابی می شود.

????انزوا و تنهایی

تداوم لکنت زبان کودکان موجب قطع ارتباط با دنیای بیرون و تنهایی هر چه بیشتر آن ها خواهد شد. مخصوصا اگر در خانواده هایی باشند که هیچ توجهی به وضعیت روانی و رفتار کودک نشود. این کودکان با آسیب های زیادی وارد نوجوانی و جوانی شده و در بزرگسالی همچنان در برقراری ارتباط مشکل دارند.

نحوه برخورد با لکنت زبان کودکان

نحوه برخورد والدین با لکنت زبان کودکان شان در بهبودی یا تشدید این مشکل بسیار اهمیت دارد. توجه داشته باشید که پیشرفت کودک شما در صحبت کردن موضوعی بسیار تدریجی است و نبود پیشرفت‌های چشمگیر و ناگهانی نباید شما را از تلاش برای بهبود شرایط کودک دلسرد کند. در کنار مراجعه به متخصصین روانشناسی کودک و گفتار درمانی برای درمان لکنت زبان فرزندتان بهتر است به نکات زیر نیز توجه داشته باشید.

• با آرامش به حرف‌های کودک گوش کنید و به او اجازه دهید صحبت کند. هرگز از کودک نخواهید سریع‌تر صحبت کند و یا برای روان حرف زدن تلاش کند.
• هرگز پایان جملات کودک را بیان نکنید؛ کلماتی را که در بیانشان دچار لکنت می‌شود به‌جای او بیان نکنید یا به کودک نگویید منظورت این بود که……! اجازه بدهید فرزندتان خودش منظورش را بیان کند.
• به خاطر لکنت زبان با فرزندتان بدرفتاری نکنید. از تحقیر و سرزنش او خودداری کنید و هرگز در حین صحبت لکنت یا تفاوت با دیگران را به روی او نیاورید.
• مشتاقانه به صحبت‌های کودک گوش کنید. فرزند شما تصور می‌کند به دلیل لکنت اطرافیان تمایلی به صحبت با او ندارند و این موضوع می‌تواند اعتمادبه‌نفس و سلامت روان وی را تحت تأثیر قرار دهد. سعی کنید با گوش دادن به حرف‌های فرزندتان این تصور را در وی از بین ببرید.
• کودکانی که دچار لکنت زبان هستند معمولاً از ترس قضاوت شدن یا مورد تمسخر قرار گرفتن از اجتماع دوری می‌کنند. بهتر است ملزومات روابط اجتماعی را برای فرزندتان فراهم کنید و او را برای صحبت کردن و برقراری ارتباط تشویق نمایید.

سخن آخر

لکنت زبان کودکان تدریجی یا ناگهانی امکان تظاهر دارد. والدین باید نسبت به اقدامات درمانی هشیار باشه و در زمان درست برای از بین بردن این مساله اقدام کنند. تداوم این وضعیت کودک را در مدرسه، نزد دوستان و آشنایان دچار مشکلات ارتباطی می‌کند. زبان انسان را از سایر موجودات جدا کرده و موجب تنوع بخشیدن به ارتباطات اجتماعی افراد می‌شود. عدم بهره مندی درست از این ابزار ذاتی، کودک را از سایر همسالان عقب انداخته و موجب منزوی شدن او خواهد شد.

بنابراین شما در صورت مشاهده حداقل 3 ماه لکنت زبان کودکان خود به متخصصین مراجعه نمایید. اگر نسبت به این اختلال دچار شبهه هستید، حداکثر تا 6 ماه نسبت به نشانه ها صبورانه رفتار کنید. اما اگر همچنان علائم لکنت زبان ادامه داشت، حتما برای دریافت خدمات درمان به مراکز معتبر مراجعه نمایید.

خدمات ذهن نو برای لکنت زبان کودکان

مجموعه ذهن نو دارای کادری با سابقه در حوزه کودک و نوجوان این امکان را فراهم کرده تا از هر کجای کشور از طریق تماس تلفنی یا آنلاین خدمات درمانی ارائه دهد. درمانگران این مجموعه همگی فارغ التحصیل از معتبرترین دانشگاه های کشور بوده و صلاحیت لازم برای از بین بردن لکنت زبان کودکان را دارند. همچنین خدمات این مجموعه به صورت حضوری برای ساکنین تهران و اطراف قابل ارائه است. برای دریافت این خدمات کافی با شماره های درج شده تماس بگیرید.

برای دریافت مشاوره در زمینه لکنت زبان کودکان می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

سؤالات متداول