بر خلاف تصور، دوران نوجوانی دختر برای والدین و نوجوانان مرحله ساده و راحتی نیست. دختر نوجوان با چالش‌هایی چون تغییرات رفتاری، دل‌‌شکستگی، مسائل ظاهری، تغییرات هورمونی و … روبرو است. این مشکلات نوجوانی تمامی ندارند و بویژه برای دختر نوجوان بسیار مهم است که درکی از کیستی و خود حقیقی‌اش بدست آورد. این مرحله از زندگی برای دختران نوجوان تغییرات بنیادین مهمی به همراه دارد و آنها باید کاملا از این دوره زندگی خود لذت هم ببرند. دختران شما با ورود به سال‌های نوجوانی، تغییرات فیزیکی و عاطفی زیادی پیش رو دارد. از این رو درک شرایط دختر نوجوان و روانشناسی دختر نوجوان برای هر والدینی ضروریست. در این مطلب به بررسی جایگاه دختر نوجوان و فرایند رشد و مشکلات او و نیز روش‌های رفتاری مناسب با دختران نوجوان می‌پردازیم.

منبع: دختر نوجوان | نحوه تفکر، نشانه های بلوغ و نحوه ارتباط با دختران نوجوان

در ذهن دختر نوجوان چه می گذرد؟

نزدیک شدن به دوران بزرگسالی برای بسیاری از دختران نوجوان سردرگمی و نگرانی ایجاد می‌کند. البته این نگرانی‌ها با در نظر گرفتن بلوغ جنسی دختران و تغییرات جسمی و روحی این دوران، چیز تعجب‌آوری نمی‌باشد. نوجوانی برای یک دختر، حرکت از دنیای کودکی به دنیای بزرگسالی است و این حرکت به یک تعادل اصولی نیازمند است. در برخی جوامع و فرهنگ‌ها هم سخت‌گیری نسبت به دختران بیشتر از پسران است. دختر باید مراقب رفتارش، ارتباطاتش، طرز فکرش و… باشد، دختر باید به موقع ازدواج کند؛ این‌ها مواردی از بایدها و نبایدها برای دختران نوجوان است. این عوامل باعث می‌شود او نگران قضاوت‌ها و طرز فکر دیگران در مورد خودش شود. مهم‌ترین چیزی که باید دختران ما به خاطر بسپارند این است که به آنها بفهمانیم تنها نیستند و همانند مادر و مادربزرگ‌هایشان از دوران نوجوانی عبور خواهند کرد.

مشکلات رایج دختران نوجوان

اتاق مشاوره دبیرستان پر از دختران نوجوانیست که فکر می‌کنند توسط والدین درک نمی‌شوند. و در مقابل مادرانی که می‌گویند نمی‌دانم با او چگونه رفتار کنم، به حرفم گوش نمی‌دهد. این گفته‌ها نشان از عدم درک متقابل والدین و دخترانشان است. والدین به ویژه مادران باید مشکلات آنها را درک کنند و به او کمک کنند به راحتی و لذت از این دوره عبور کند. عمده‌ترین مشکلات دختر نوجوان شامل موارد زیر است.

ارتباط دختر نوجوان با والدین

غالبا دختر نوجوان احساس گوشه‌‌گیری و جدا بودن از دیگران دارد. گاهی حتی از والدینش هم جداست. شما باید او را تشویق و عادت به صحبت کردن با خودتان کنید. مخصوصا در مورد مسائلی که دختر در نوجوانی با آن‌‌ها روبروست با او حرف بزنید. نگذارید مشکلات دخترانه‌اش را درون خود نگه دارد و به غولی تبدیل کند.  راهنمایی‌ شما می‌‌تواند در رفع مشکلات و یا فشار ذهنی ناشی از آن به او کمک کند.

 قرار گذاشتن و دوستی دختر نوجوان

دخترها معمولا دوستی‌‌ها و قرارهایشان با دوستان را پیچیده می‌‌کنند و در این مورد محافظه‌کارانه رفتار می‌کنند. خب این طبیعی است. اما بدانید که این چیزها تنها قسمتی از زندگی‌اند. به او بگویید برای خودش دوست صمیمی پیدا کند، از طرفی هم یاد دهید بتواند افرادی که مانع پیشرفتش هستند را  از زندگی‌اش حذف کند.

عزت‌ نفس

مهم‌ترین مشکل دختر نوجوان عزت‌ نفس اوست. دختران در سنین نوجوانی خودشان را از نظر ظاهر، پوشش و تعداد دوستان، با دیگران مقایسه می‌کنند. این عمل آنها باری روی دوششان می‌شود و ممکن است عزت و اعتماد به نفسشان را پایین آورد. او را در مورد بدن، ظاهر، لباس، پول و غیره آگاه کنید و بگویید این چیزها شخصی است و قرار نیست همه مثل هم باشند. به او کمک کنید بفهمد اگر در مسئله‌ای احساس کمبود از دوستانش دارد، شاید در موضوع دیگری برتر و بهتر از دوستانش است.

سیکل قاعدگی

مهم‌ترین تغییر در دختر نوجوان شروع دوره پریودی یا سیکل قاعدگیست. این اتفاق برای بسیاری از آنها می‌تواند وحشتناک به نظر برسد. بسیاری از دختران از بیان این تغییر به بزرگترهای خود خجالت می‌کشند و تبدیل به یک مشکل بزرگ می‌شود. خانواده و مدرسه باید به دختران اطلاعات کاملی راجب این دوره به دختر نوجوان بدهند و بگویند این یک دوره طبیعی در دختران و نشانه سلامت آنهاست. با ارائه آگاهی و دانش لازم در این باره به دختران کمک کنید که در روبرو شدن با این موضوع غافلگیر و نگران نشوند.

نشانه‌های بلوغ جسمی در دختر نوجوان

مهم‌ترین تغییری که دختر نوجوان با آن روبروست، تغییرات چشمگیر جسمانی است. این تغییرات در برخی دختران از 8 سالگی شروع می‌شود. تغییرات جسمی در دختران نوجوان زودتر از پسران آغاز می‌شود و سن شروع این تغییرات وابسته به عواملی چون به نژاد، وراثت، آب و هوا، تغذیه، شرایط فرهنگی، روابط عاطفی و تغذیه‌ای است. آشکارترین این تغییرات رشد جوانه نوک سینه، افزایش وزن، قد و رشد موهای ناحیه تناسلی و زیر بغل است و شروع سیکل قاعدگی در سنین 9 تا 17 آن را کامل می‌کند. برای شروع دوره قاعدگی حداقل وزن دختر باید ۴۵ کیلوگرم باشد، بر اساس تحقیقات دختران خیلی لاغر دیرتر قاعده می‌شوند. در کنار همه این تغییرات، مسئله رشد قدی هم در نوجوانی چشمگیر است. دختران نوجوان با والدین بلند قد، معمولاً قدشان بلند و آن‌هایی که والدین کوتاه قد دارند، قدشان تا حد معینی رشد می‌کند.

بلوغ روحی و عاطفی

دختران نوجوان در بلوغ روحی با شرایط سختی روبرو می‌شوند. ممکن است بسیار حساس و زودرنج شوند. عصبانیت، هیجانات غیر ارادی، افسردگی و بی‌قراری، احساس تنهایی، احساس متفاوت بودن و طرد شدگی، ناتوانی در برقراری ارتباطات درست، نبود اعتماد به نفس یا اعتماد به نفس کاذب، میل شدید به مستقل بودن، بیزاری از شنیدن نظرات دیگران و بحران‌هایی به ویژه در مورد جایگاه اجتماعی، دیگر ویژگی‌های روحی دختران نوجوان است. این موارد می‌تواند با توجه به فرهنگ هر خانواده‌ و چگونگی برخورد با دختر نوجوان، ر هر فردی شدید یا خفیف باشد.

توصیه‌هایی برای تعامل و رفتار والدین با دختران نوجوان

در مقابل مشکلاتی که دختران در نوجوانی تجربه می‌کنند، والدین نیز باید در برخورد با آنها اصولی را رعایت کنند و به راحت‌تر سپری کردن این دوران به او کمک کنند.

افزایش آگاهی در مورد نوجوانی و انتقال اطلاعات به نوجوان

والدین به ویژه مادران که ارتباط بیشتری با دخترشان دارند، سعی کنند با مطالعه در مورد نوجوانی و مسائل آنها، اطلاعات خود را بیشتر کنند. آموزش و آگاهی لازم در مورد تغییرات دوره نوجوانی را به دخترشان بدهند. شما می‌توانید برای این کار از مشاورین نیز کمک بگیرید.

تحقیر و مقایسه نکنید

بزرگترین اشتباهی که موجب ایجاد فاصله بین شما و دخترتان می‌شود، تحقیر او در جمع و حتی در خلوت می‌باشد. نقطه ضعف‌های دخترتان را وسیله تحقیرش قرار ندهید و موفقیت‌های دوستانش را به رخ او نکشید. او را همانطور که هست بپذیرید و انتظارتان از او متناسب با شرایط و استعدادهایش باشد. به او در یافتن توانایی‌ها و استعدادهایش و رفع نقص های کمک کنید.

کنترل بیش از حد ممنوع

بعضی از والدین نسبت به دختر نوجوان نگرانی‌های بی مورد دارند و او را به شدت محدود  و کنترل می‌کنند. این دختران هم در برابر فشار والدین، مجبور به دروغگویی و کتمان خیلی چیزها می‌شوند. بهتر است به جای جای محدود کردن آنها، راهکار رفتار مناسب در مواجه با خطرات را بیاموزید، به او اعتماد کنید و یاد دهید در برابر کسانی که مزاحمش می‌شوند چگونه رفتار کند.

ایجاد محیط امن در خانه

این مورد بسیار مهم است زیرا اولین و مهمترین پایگاه و تکیه‌گاه برای دختر نوجوانتان خانه شماست. با امن و آرام نگه داشتن خانه برای دخترانتان او را خانواده‌دوست بار آورید و با دعواها و تنش در خانه او را از خانه فراری ندهید.

گاهی از او هم راهنمایی بخواهید

با دخترتان از همه چیز صحبت کنید. مسائلی مطرح کنید و از او مشورت و راهنمایی بخواهید. وقتی راجب موضوعی اظهارنظر کرد، باارزش بودن نظراتش را با رفتار و گوش دادن خودتان به او نشان دهید. 

به خلوت آنها احترام بگذارید

دختران نوجوان دوست دارند بیشتر وقتشان را در اتاقی تنها باشند، گوش دادن به موسیقی، شعر خواندن، حتی برای درس خواندن دلشان می‌خواهد تنها در اتاق بنشین.د و در اتاق را ببندند. خلاصه می‌خواهد یک حریم خصوصی برای خود داشته باشد. در این مواقع بهتر است شما در حد قوانین خانه‌تان به او اجازه این کار را بدهیدو هیوقت سرزده وارد اتاقش نشوید. بگذارید در اتاقش سلطنت کند.

سخن نهایی

در این مقاله سعی نمودیم شما را با تغییرات مختلف دختران نوجوان آشنا کنیم. شما می‌توانید با کمک روانشناسی دختران نوجوان با نحوه رفتار با نوجوان بهتر آشنا شوید؛ اگر با دختران نوجوان به درستی رفتار کنید، دختری قوی که به شما اعتماد  دارد خواهید داشت. چنانچه رفتار با دختر نوجوان را نمی‌دانید، به متخصصان و روانشناسان این حوزه مراجعه نمایید.

برای دریافت مشاوره در زمینه نوجوانان می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 تماس بگیرید.