آشنایی با روانشناسی کودکان دوره ابتدایی اهمیت بسیاری دارد. کودکی یکی از مهم‌ترین دوره‌ها در زندگی هرکدام از ما است. بسیاری از ویژگی‌های شخصیتی ما در این سن شکل می‌گیرند و به همین خاطر است که باید توجه ویژه‌ای به آن داشته باشیم. ورود به دبستان در میان سال‌های کودکی اهمیت بسیاری دارد. در این دوره فرزند شما برای اولین‌بار در یک محیط اجتماعی بزرگ‌تر قرار می‌گیرد؛ با قوانین اجتماعی آشنا می‌شود و به‌خصوص متوجه این موضوع خواهد شد که او در مرکز دنیا قرار ندارد. مواجه شدن با تمام این موضوعات باعث می‌شود که کودک بحران‌های روحی مختلفی را تجربه کند. به همین خاطر روان‌شناسی کودکان دوره ابتدایی اهمیت بسیاری پیدا می‌کند.

به‌علاوه این دوره زمانی است که می‌توانید به‌تدریج استعدادهای فرزندتان را شناسایی کرده و برای آن‌ها برنامه‌ریزی کنید. به همین خاطر توصیه می‌کنیم تا جایی که می‌توانید اطلاعات خود را راجع به این دوره سنی و ویژگی‌های روان‌شناختی آن افزایش دهید. کمک‌گرفتن از مشاورین کودک نیز یکی از بهترین راهکارهایی است که می‌توانید از آن استفاده کنید. برای دریافت مشاوره کودک کلیک کنید.

منبع: روانشناسی کودکان ابتدایی

روانشناسی کودکان دوره ابتدایی و اهمیت آن

روان‌شناسان معتقدند ما در هر دوره سنی ویژگی‌ها و نیازهایی داریم که باید به آن‌ها توجه کرد. بی‌توجهی به این نیازها قطعاً تأثیرات منفی خودش را در شرایط روحی و رفتارهای هرکدام از ما باقی می‌گذارد. در میان تمامی این دوره‌های سنی کودکی یکی از مهم‌ترین آنهاست. مشکلاتی که در این دوره سنی برای هرکدام از ما اتفاق بیفتد می‌تواند حتی تا بزرگسالی نیز فرد را درگیر خود کند. به همین خاطر مشاورین همیشه به پدر و مادرها توصیه می‌کنند که پیش از فرزندآوری اطلاعات خود را راجع به ویژگی‌ها و نیازهای روحی او افزایش دهند. اما همان‌طور که گفتیم سال‌های دبستان در میان تمامی دوره‌های کودکی اهمیت بیشتری دارند.

تا پیش از ورود به دبستان فرزند شما بیشتر زمان خود را در خانه می‌گذرانده است؛ محیط اطراف آن‌ها دنیای بسیار کوچکی بوده که احتمالاً بیشتر مواقع نیز آن‌ها در مرکز آن قرار داشته‌اند. این شرایط باعث می‌شود ورود به مدرسه برای بسیاری از کودکان تجربه سختی باشد. آن‌ها برای نخستین‌بار باید با نظم و قوانین جامعه آشنا بشوند؛ به‌علاوه قرارگرفتن در محیط اجتماع باعث می‌شود آن‌ها متوجه تفاوت‌هایی که با دیگر کودکان دارند بشوند. این موضوع می‌تواند مشکلات بسیاری را برای کودک به همراه داشته باشد. زیرا آن‌ها اکنون درگیر مقایسه خود با دیگران می‌شوند. به همین خاطر لازم است که والدین بیش از هر چیز به نیازهای روحی کودکان خود در این دوره توجه داشته باشند.

بیشتر بخوانید : ترس از مدرسه

ویژگی های روحی کودکان بر اساس روانشناسی کودکان ابتدایی

1- احساس شایستگی و توانمندی

روانشناسان معتقدند مهم‌ترین نیاز کودکان در دوره دبستان این است که باور کنند آن‌ها نیز توانمند هستند. اگر شما بتوانید این احساس را در فرزندتان ایجاد کنید باعث رشد احساس شایستگی در وی خواهید شد. در غیر این صورت فرزندتان درگیر احساس حقارت می‌شود.

در حقیقت آن‌ها در این دوره سنی تلاش می‌کنند تا توانایی و شایستگی خود را به شما ثابت کنند. به همین خاطر یکی از موضوعاتی که اهمیت بسیاری دارد این است که والدین به هرگونه پیشرفت و فعالیت فرزند خود توجه داشته باشند. بی‌توجهی یا نادیده‌گرفتن و مسخره کردن توانایی‌های کودک هرچقدر هم که از نظر شما ساده باشد می‌تواند تأثیرات منفی بسیاری روی رشد روانی کودک داشته باشد.

با این کار شما این باور را در کودک ایجاد می‌کنید که شخصیت توانایی نیست؛ و نمی‌تواند به‌تنهایی از پس انجام کارها بربیاید. این موضوع مشکلاتی مانند کمبود اعتمادبه‌نفس و وابستگی به دیگران را در شخصیت آینده کودک به همراه خواهد داشت.

2- لجبازی کردن با بزرگ‌ترها

خیلی از پدرو مادرها با لجبازی فرزندشان از همان بدو ورود به مدرسه مواجه می‌شوند. این موضوع می‌تواند مشکلات بسیاری را بین کودک و والدین به وجود بیاورد. در اولین قدم مهم است که بتوانید دلایل لجبازی فرزندتان را پیدا کنید. فرزندتان تا پیش از ورود به دبستان در مرکز توجه خانواده قرار داشته است. حالا او با شرایطی مواجه می‌شود که می‌بیند کودکانی بهتر و تواناتر از او هم وجود دارند. یا برای مثال می‌بیند که معلم مدرسه برخلاف والدین، تنها به او توجه نمی‌کند. این شرایط باعث می‌شود که فرزندتان به دنبال راهی بگردد که ثابت کند هنوز هم منحصربه‌فرد است.

لجبازی یکی از اولین راه‌هایی است که کودکان انتخاب می‌کنند. آن‌ها سعی می‌کنند با مخالفت کردن با خواسته‌های شما نشان بدهند که از خودشان وجودی مستقل دارند. پس برای حل این مشکل سعی کنید تا جای ممکن از بدرفتاری با کودک خودداری کنید. وقتی فرزندتان دوست ندارد کاری را انجام بدهد از او بپرسید که چرا مخالفت می‌کند؛ سعی کنید با کمک هم یک راهکار منطقی برای شرایط پیدا کنید.

بیشتر بخوانید: روز اول مدرسه

توصیه روانشناسی کودکان ابتدایی به والدین

داشتن قوانین مشخص

همان‌طور که گفتیم لجبازی یکی از مشکلات شایع در دوره دبستان است. یکی از راهکارها برای برطرف‌کردن این مشکل طبق روانشناسی کودکان ابتدایی داشتن قوانین مشخص است. وقتی در محیط خانه شما قوانین از قبل مشخص باشند فرزندتان نیز با آن‌ها آشنایی بیشتری خواهد داشت و قوانین را راحت‌تر می‌پذیرد. در مقابل اگر بخواهید هر بار بر اساس شرایط و باتوجه‌به آنچه پیش آمده تصمیمتان را عوض کنید احتمالاً با مقاومت بیشتری مواجه می‌شوید.

یکی دیگر از نکاتی که راجع به قوانین باید به آن توجه کنید این است که سعی کنید قوانین درعین‌حال که ثابت هستند اما زیاد سختگیرانه نباشند. داشتن قوانین بیش از حد در خانه یا قوانینی که کودک احساس کند هیچ نقشی در به وجود آمدن آن‌ها نداشته می‌توانند دلیلی برای لجبازی و مخالفت بیشتر باشند.

رفتارهای مثبت را تقویت کنید

یکی از راهکارهایی که به‌خصوص برای تربیت کودکان و یاد دادن قوانین به آن‌ها اهمیت دارد تشویق کردن است. اگر می‌خواهید فرزندتان رفتار خاصی را انجام دهد در زمان‌هایی که او آن رفتار یا حتی رفتارهایی مشابه به آن را انجام می‌دهد کودک را تشویق کنید. در مقابل زمان‌هایی که فرزندتان رفتارهایی انجام می‌دهد که می‌خواهید آنها را در او از بین ببرید سعی کنید تا جای ممکن رفتار بد را نادیده بگیرید. به‌تدریج و با گذشت زمان کودک متوجه این موضوع می‌شود که اگر بخواهد توجه و تأیید شما را داشته باشد بهتر است رفتارهایی را انجام دهد که شما آن را تأیید می‌کنید.

رابطه صمیمی با فرزندتان داشته باشید

سنین دبستان زمانی است که فرزند شما درگیر اضطراب‌های بسیاری می‌شود. قرارگرفتن در یک محیط جدید، رقابت با همسالان و ترس از اینکه شاید در جمع جدید پذیرفته نشویم همگی از مشکلاتی هستند که کودک با آن‌ها مواجه می‌شود. به همین خاطر بسیار مهم است که شما با فرزندتان رابطه صمیمانه‌ای داشته باشید. رابطه دوستانه شما باعث می‌شود کودک بتواند به‌راحتی مشکلات خود را با شما در میان بگذارد و از راهکارهایی که از شما می‌گیرد استفاده کند. به همین خاطر سعی کنید رابطه با کودک را به شکلی کنترل کنید که او بتواند از ترس‌ها و نگرانی‌های خود با شما صحبت کند. برای آشنایی با روش های تربیت کودک کلیک کنید.

چه زمانی از یک مشاور کمک بگیریم؟

یکی از مهم‌ترین موضوعات در تربیت کودک کمک‌گرفتن از یک مشاور متخصص است. بااین‌حال بسیاری از والدین نسبت به این موضوع بی‌توجه هستند. بسیاری از ما تصور می‌کنیم تا زمانی که مشکل جدی پیش نیامده دلیلی برای صحبت‌کردن با یک روان‌شناس وجود ندارد. اما این دیدگاه اشتباه است. همان‌طور که گفتیم هر دوره سنی نیازهای خاص خودش را دارد و بی‌توجهی به این نیازها به‌خصوص در سنین کودکی می‌تواند تأثیرات منفی بسیاری را در بزرگسالی به همراه داشته باشد. به همین خاطر بسیار مهم است که شما از این موضوع پیشگیری کنید. صحبت‌کردن با یک مشاور متخصص راجع به نیازهای رشدی و روانی هر دوره از کودکی باعث می‌شود تا فرزند شما در آینده با مشکلات کمتری مواجه شود.

یکی دیگر از زمینه‌هایی که مشاور کودک می‌تواند به شما کمک کند استعدادیابی است. اینکه شما استعدادها و مهارت‌های فرزندتان را بشناسید می‌تواند تأثیر بسیاری در رشد و پیشرفت آنها داشته باشد. با شناخت این توانایی‌ها شما به کودک کمک خواهید کرد تا آنها را پرورش بدهد. و از این راه بتواند تبدیل به یک فرد ماهر در زمینه‌ای که در آن مهارت دارد بشود. به همین خاطر است که مشاورین توصیه می‌کنند حتی اگر فرزندتان مشکل روحی قابل‌توجهی ندارد بازهم به جلسات مشاوره توجه نشان دهید. این جلسات می‌تواند راهکارهایی را برای حفظ آرامش و شادابی در محیط خانواده و تربیت بهتر فرزندان به شما آموزش دهد.

برای دریافت مشاوره در زمینه مدرسه می‌توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در کلینیک تخصصی کودک نی نی مایند از طریق شماره 02191002360 تماس بگیرید.

سؤالات متداول

مهم‌ترین نیاز روحی کودکان در دوره ابتدایی چیست؟

کودکان در این دوره تلاش می‌کنند تا توانایی‌هایشان را به خود و اطرافیان ثابت کنند. به همین خاطر مهم‌ترین چیزی که در برخورد با آنها باید رعایت کنید این است که به پیشرفت‌ها و تلاش‌هایشان توجه نشان بدهید. در غیر این صورت کودک احساس حقارت و کمبود اعتمادبه‌نفس را تجربه خواهد کرد.

منبع: روانشناسی کودکان ابتدایی