علائم استرس ازجمله مواردی هستند که تمامی افراد در طول زندگی حداقل یک‌بار آن‌ها را تجربه کرده کرده‌اند. اگرچه این علائم مواردی هستند که اکثر افراد با آن آشنایی دارند اما بااین‌حال استرس می‌تواند نشانه‌هایی داشته باشد که شاید کمتر کسی آن‌ها را در گروه علائم استرس قرار دهد. استرس پاسخ طبیعی بدن به شرایط ناگوار است که میزان طبیعی آن به رشد و پیشرفت و بقای فرد کمک می‌کند اما در صورتی که بیش از حد طبیعی باشد، مشکلات جدی را با خود به همراه می‌آورد. با توجه به تأثیر منفی استرس بر سلامت جسمی و روحی فرد، بهتر است که با نشانه‌ها و راه‌های کنترل آن آشنا باشید. در ادامه مقاله به بررسی کامل علائم استرس می‌پردازیم.

منبع : علائم استرس

استرس چیست و چه تفاوتی با اضطراب دارد؟

استرس یا تنیدگی به شرایطی گفته می‌شود که فرد به دلیل بروز یک عامل نگران‌کننده دچار اضطراب می‌شود. اگرچه نشانه‌های اضطراب و استرس تقریباً با یکدیگر مشابه هستند و فرد در شرایط استرس نیز نشانه‌های اضطرابی مثل افزایش ضربان قلب، لرزیدن دست‌ها و دشواری تنفس را تجربه می‌کند اما این دو حالت در منشأ و عامل ایجاد با یکدیگر تفاوت اساسی دارند. استرس به شرایطی گفته می‌شود که فرد به دلیل وجود یک مانع جدی یا نگرانی از بابت یک مسئله دچار مشکل شده باشد. اما اضطراب شرایطی است که دلیل نگرانی فرد در محیط اطراف به‌خوبی قابل‌تشخیص نیست. درواقع اضطراب بیش از آنکه زاییده مشکلی در محیط اطراف باشد به‌عنوان یک فکر منفی یا اشتباه در فرد شناخته می‌شود.

استرس علاوه بر نکات منفی که به همراه دارد نتایج مثبتی را نیز می‌تواند در زندگی فرد ایجاد کند. روانشناسان معتقدند وجود حدی از استرس باعث خواهد شد که فرد برای رفع موانع و بهبود شرایط تلاش کند اما درصورتی‌که استرس به‌صورت مزمن در زندگی فرد وجود داشته باشد یا درصورتی‌که شدت آن بیش‌ازحد قابل‌کنترل باشد احتمال بروز آسیب‌های جسمی و روحی را افزایش می‌دهد.

نشانه‌ها و علائم استرس

همان‌طور که گفته شد بسیاری از علائم استرس و اضطراب با یکدیگر مشابه هستند. به همین خاطر همه ما با بسیاری از این علائم آشنایی کامل داریم. بااین‌حال درصورتی‌که احساس می‌کنید نشانه‌های استرس در شما یا فردی از نزدیکان وجود دارد و با گذشت زمان بهبود پیدا نکرده یا از میزان آن کاسته نشده، بهتر است دراین‌باره از یک روانشناس کمک بگیرید. به‌طورکلی نشانه‌های استرس در چهار جنبه شرایط فیزیولوژیک، رفتاری، هیجانات و شناخت‌ها یا افکار فرد قابل‌بررسی است:

1. نشانه‌های فیزیولوژیک

وجود نشانه‌هایی همچون افزایش ضربان قلب و فشارخون، تپش قلب، افزایش تعداد تنفس، عرق کردن کف دست‌ها و احساس دفع ادرار ازجمله نشانه‌های فیزیولوژیک استرس هستند. در کنار این علائم ممکن است بروز بیماری‌هایی همچون سردردهای عصبی، احساس تهوع و استفراغ، آلرژی‌های شدید و تنگی نفس را ازجمله بیماری‌هایی دانست که به سبب بالا بودن دائم استرس در فرد ایجاد می‌شود.

2. علائم استرس | نشانه‌های هیجانی

ازجمله نشانه‌های هیجانی استرس می‌توان به احساس دلشوره و نگرانی از بروز مشکل جدی اشاره کرد. بسیاری از افراد ممکن است در این شرایط و برای بیان حالت هیجانی خود بگویند که احساس اضطراب می‌کنند. هر آنچه که شما به‌عنوان احساس اضطراب می‌شناسید می‌تواند در این قسمت قرار بگیرد.

3. نشانه‌های رفتاری

استرس معمولاً باعث بروز رفتارهای خاصی در فرد می‌شود که ازجمله آن‌ها می‌توان به تکان دادن دست‌وپا، جویدن ناخن، جمع‌کردن دست‌ها روی‌هم و همین‌طور گوشه‌گیری و عدم تمایل به صحبت با دیگران نیز اشاره کرد. تغییر در اشتها به‌صورت کم یا زیاد شدن و یا تغییر الگوی خواب نیز می‌توانند ازجمله علائم استرس باشند. حتی ممکن است برخی افراد پرخاشگری و بدرفتاری با دیگران را در شرایط پراسترس از خود نشان دهند.

4. نشانه‌های شناختی

نشانه‌های شناختی به معنای افکار و باورهای فرد هستند و تغییرات افکار فرد را می‌توان یکی از علائم استرس در نظر گرفت. معمولاً در شرایط استرس افراد احساس می‌کنند که خطری آن‌ها را تهدید می‌کند و توانایی مقابله با این شرایط را ندارند. همچنین ضعف در تمرکز و یا توجه بیش‌ازحد و افراطی به موضوعی که باعث استرس فرد شده است، ازجمله نشانه‌های شناختی استرس هستند.

چرا باید به علائم استرس توجه داشته باشیم؟

پس از صحبت کردن راجع به انواع علائم استرس باید به این سؤال پاسخ دهیم که توجه به این نشانه‌ها چه اهمیتی دارد و چرا گفته می‌شود که باید برای درمان آن اقدام شود.

نخستین پاسخی که می‌توان برای این پرسش در نظر گرفت این است که در شرایط استرس توانایی فرد برای فعالیت در محیط یا انجام تکالیف تحصیلی کاهش پیدا می‌کند و به همین خاطر ممکن است آن‌ها نتوانند در برخی از موقعیت‌ها از تمامی توانایی‌های خود استفاده کنند.

استرس می‌تواند تأثیرات نامطلوب بسیاری در سلامت جسم و روان فرد باقی بگذارد. برای مثال ابتلا به بیماری‌هایی مثل فشارخون بالا، سکته‌های قلبی و مغزی، زخم معده یا بسیاری از مشکلات دیگر در اثر استرس به وجود آمده و یا استرس باعث وخامت بیشتر این شرایط می‌شود. یکی دیگر از آسیب‌های جسمی استرس برای فرد این است که باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن شده و احتمال ابتلا به بیماری‌های خود ایمنی را افزایش می‌دهد.

علاوه بر هر آنچه در ارتباط با استرس گفته شد باید به این موضوع نیز اشاره کنیم که استرس یک هیجان منفی است و غالباً باعث آزار و ناراحتی فرد می‌شود. با توجه به تمامی این دلایل بهتر است برای درمان نشانه‌ها و علائم استرس هرچه سریع‌تر اقدام شود. برای شروع درمان استرس شدید کلیک کنید.

برای دریافت مشاوره در زمینه استرس و اختلالات مرتبط می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02166419012 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

سؤالات متداول